Çiçek Balının Faydaları Nelerdir ?

BAL
Balın literatürdeki tanımı izleyen şekilde
yapılabilmektedir. BAL, bitkilerin nektarının ya da canlı kısımlarının
salgılarının veya canlı kısımlarının üzerinde beslenen bazı böceklerin
salgılarının, bal arıları tarafından toplanarak, kendine özgü özellikli
maddelerle karıştırılıp, dehidre edilip, olgunlaşması için peteğe bırakılan,
doğal tatlı bir maddedir. Arıların yararlandığı bitki kaynağına göre bal, salgı
balı ve çiçek balı olmak üzere ikiye ayrılır. Balın kimyasal kompozisyonu bitki
kaynağına bağlıdır ve bu nedenle nektar ve salgı ballarının içeriği birbirinden
farklıdır.
Çiçek Balı
Çiçek balı, bal arısının bitkilerin çiçeklerinde bulunan
nektaryumlardan topladığı nektarın, vücutlarındaki bezlerden salgılanan
maddelerle karıştırarak zenginleştirmesi ve peteklerde olgunlaştırması sonucu
elde edilir.
Nektar, bal arılarının karbonhidrat ihtiyacını
karşılamaktadır. Bal arıları nektarı dilleri ile toplayıp bal mideleri ile
kovana taşıyarak petek gözlerine depolarlar.
Nektar, bazı eğreltiotları, gymnospermlerde ve pek çok
angiospermde özelleşmiş salgı bezleri olan nektaryumlar tarafından
salgılanmaktadır. Nektaryumlar bitkide bulunduğu konum itibari ile floral ve
ekstra floral olmak üzere iki çeşittir. Angiospermlerin floral nektaryumları,
çiçeğin iç bazalinin yanında bulunmaktadır ve genellikle sadece floem ile
bağlantılıdır.
Türkiye’de üretilen balların büyük bir kısmı çiçek kaynaklı
ballardır. Bu ballar, düşük kül, mineral madde, sukroz ve yüksek oranda invert
şekerler içermektedir.
Bizim Aklımızdaki Bal
Bal dediğimizde bizim aklımıza düşen bahar tazeliği, o nefis
tadı ve aromasıdır. Pek düşünmeyiz çiçek balı mı, çam balı mı, kestane balı mı
diye. Gerçekten balın öyle bir hikmeti vardır ki, öyle bir gıdadır ki her
birisi bir diğerinden farklıdır. Aynı kovandan aldığınız iki çerçeve balın
tadı, kıvamı, rengi bile farklı olabilmektedir. Kendine has rengi, görünüşü,
kokusu ve tadı olan balı biraz derinlemesine incelemeye kalktığımızda derya
deniz bir yolda olduğumuzu anlarız.
Şurası kesindir ki ballı bitkiler yani arıların bal için
gerekli özleri toplayabildiği bitkiler bal üretimi için çok önemlidir. Bu
nedenle ülkemizin farklı bölgelerinde elde edilen ballar, temelde bitki örtüsü
(flora) nedeni ile farklılıklar içerir. Kestane balı bilindiği üzere kestane
çiçeğinden elde edilirken, çam balı daha çok Türkiye ve Yunanistan’da çam ağacı
üzerinde yaşayan bir böceğin salgısının arılar tarafından işlenmesi ile elde
edilen bir baldır. Her iki balda çiçek balına göre daha koyu renktedir ve
kristalleşmeye karşı daha dayanıklıdır.
Biz konumuz olan çiçek balına dönecek olursak işin boyutu biraz daha
farklılaşıyor. Çünkü ayçiçeğinden elde edilen bal bir çiçek balıdır,
Anadolu’nun yüksek bölgelerinde, yüzlerce ve içlerinde nadir bulunan tür
çiçeklerden elde edilende çiçek balıdır. Bu nedenle çiçek balı denildiğinde
kalite konusu biraz hassaslaşır. Buradaki genel ilkemiz tüm balların tamamının
ile saf ve katkısız olduğunu düşünerek yola devam etmemizdir. Doğal olmayan
balın tüketiminin sağlıksız olacağı aşikardır. Üretim ve paketleme
süreçlerindeki en küçük “katkı maddesi” dahi bizim açımızdan katkılı bal
kategorisinde değerlendirilmektedir.
Bu çerçevede Anadolumuz’un nadir ve kaliteli çiçeklerinden
elde edilen ballar diğerlerine oranla daha değerli ve fiyat açısından pahalı
olmaktadır. Çiçek balının değerini içindeki nadir çiçeklerin özleri
belirlemektedir.
Kısaca çiçek balında değeri ne belirler.
Tarım İlacı Etkisi Olmamalı: Öncelikle bal tarım ilacı ya da
arıya verilen ve kanserojen madde içeren ilaç etkilerini hiçbir şekilde
içermemelidir. Üretim bölgesi tarım arazisinde olmamalıdır.
Dışarıdan Hiç bir katkı içermemeli: Bal üretimi ve paketleme
süreçlerinde hiç bir suretle katkı maddesine maruz kalmamalı kovandan alındığı
gibi (ham bal) olmalıdır.
Üretildiği yer : Balın üretildiği bölgenin bitki yapısı,
çiçek çeşitliliği ve bitki türleri önemlidir. Düz arazilerde benzer çiçek
çeşitleri varken dağlık ve yükseklik farkı olan bölgelerde daha çok ve nadir
çiçek türleri vardır. Ayrıca çiçeklerin
türleri ve çeşitlilikleri bölgeye göre değişmektedir. Düz arazilerden elde
edilen çiçek balı ile Artvin bölgesinden elde edilen çiçek balı asla bir
tutulamaz.
Arıların cinsi ve gücü : Arıların cinsi balın kalitesinde
önemlidir. Bazı arı türleri diğer
arıların bal alamadığı çiçeklerden dahi bal alabilmektedir. Ülkemizdeki en iyi
türlerden birisi Kafkas cinsi arıdır.
Arıların sağlıklı ve güçlü olmaları da ayrıca önemlidir.
Yorum Yap